‘Ga proefdraaien, maak berekeningen en krijg er een goed gevoel bij’

Hoe kunnen ambtenaren, projectmanagers en inkopers de markt uitdagen om projecten in de GWW-sector en openbare ruimte zoveel mogelijk te verduurzamen? Die vraag staat centraal bij de reeks gratis webinars die het samenwerkingsverband Duurzaam GWW in samenwerking met Platform WOW en de provincies tussen juni en november organiseert. Dit is het eerste artikel in een serie over de betekenis van de vastgestelde no-regretprojecten over duurzaamheid in de GWW.

Tijdens de webinars krijgen medewerkers van gemeenten en andere overheidsinstanties uitleg over twee belangrijke onderdelen van duurzaam inkopen: MKI (milieukostenindicator) en de rekentool DuboCalc. De uitleg over MKI geeft Martijn Weening, expert duurzaamheid bij de provincie Noord-Holland. Over de aanleiding van de webinars zegt Martijn: “De provincie is eigenaar en opdrachtgever van de eigen infrastructuur en dus leveren we samen met onze partners een bijdrage aan het verduurzamen ervan. Bijvoorbeeld door het terugdringen van de CO2 -uitstoot en het (her)gebruik van materialen. De provincie zet flink in op duurzaamheid en heeft samenwerking daarbij hoog in het vaandel staan. In dat kader organiseerde ik twee jaar geleden een bijeenkomst voor gemeenten over duurzame aanbestedingen in de openbare ruimte. Toen ontdekte ik dat er nog weinig gemeenten duurzaam aanbesteden. Kennisgebrek over instrumenten als MKI en DuboCalc is een belangrijke factor. Zo ontstond het idee om kennissessies voor gemeenten te organiseren, om de stap naar duurzaam aanbesteden te vergemakkelijken.”

Interesse bij gemeenten groot
De sessies voor Limburg, Noord-Brabant, Zeeland en Zuid-Holland zijn inmiddels achter de rug en waren succesvol met in totaal meer dan 100 deelnemers. De interesse in het gebruik van de instrumenten is groot, de ervaring met het maken en inzetten van de berekeningen is dat niet. Martijn vertelt: “Organisaties als Rijkswaterstaat en ProRail gebruiken dit soort instrumenten al standaard, bij provincies is het redelijk in gebruik, maar bij veel gemeenten nog niet of nauwelijks. Als je bedenkt dat gemeenten circa 70% van onze wegen in beheer hebben, dan is er nog een wereld te winnen. En daar draag ik graag mijn steentje aan bij.”

Meerwaarde webinars
Na het volgen van de online kennissessie over de milieukostenindicator weet je wat de eenheid inhoudt en hoe die berekend wordt, maar ook wat het zegt over een product. Verder krijg je een globaal inzicht in DuboCalc als aangewezen tool voor het maken van MKI-berekeningen. “We bieden zowel de sessie over de milieukostenindicator als de DuboCalc-sessie 6 keer regionaal en gratis aan”, vertelt Martijn, “dus je bent van harte welkom om een webinar van een andere provincie te volgen, als de datum van de sessie voor jouw provincie niet uitkomt of als je een sessie nog eens wilt volgen.” Lien de Backer van North Sea Port volgde de kennissessies Milieukostencalculator en DuboCalc. Benieuwd naar haar ervaringen? Zij heeft deze in een artikel opgeschreven.

Duurzaamheidsdokter
Als vervolgstap op de roadshow ziet Martijn de introductie van een duurzaamheidsdokter. “Dit is in mijn ogen iemand die gemeenten actief en kosteloos meehelpt met het duurzaam maken van de eerste duurzame aanbesteding”, licht hij toe. “Een deskundige die heel concreet zegt: maandagmorgen tussen 11 en 13 uur maken we een afspraak en gaan we samen jouw eerste aanbesteding doornemen en bespreken. Dit is nu nog toekomstmuziek, maar hopelijk kunnen we dit met elkaar concretiseren, als blijkt dat zo iemand in een duidelijke behoefte voorziet.”

Kun je nu al hulp gebruiken? BouwCirculair ondersteunt haar leden bij het circulair contracteren en aanbesteden van projecten en beantwoordt vragen over het gebruik van de bestekteksten met eisen voor circulariteit en MKI/LCA op Moederbestek.nl. Ook niet-leden kunnen voor twee uur gratis gebruik maken van deze service.

‘Moduleer eens een rotonde’
Martijn geeft mensen die morgen willen starten met het verduurzamen van aanbestedingen in de openbare ruimte een advies: “De milieukostenindicator geeft een eenduidig beeld van de milieu-effecten van een project of product. Als je MKI als eenheid gebruikt, houd je niet alleen rekening met de impact van CO₂, maar met maar liefst elf milieu-effecten. Begin eerst vrijblijvend met het maken van berekeningen in DuboCalc om een gevoel te krijgen bij wat er in zo’n berekening zit voordat je de markt op gaat met een aanbesteding. Moduleer eens een rotonde of een weg of een brug voor jezelf, dat doe je zonder risico. Ontdek welke vragen dat bij je oproept. Dat geeft een basis om vervolgens die berekeningen toe te passen in een (kleinschalige) aanbesteding.”

Vervolg na de zomer
Vanaf 7 september trekt de Roadshow MKI/DuboCalc verder door het land. Wil je weten wanneer je jouw agenda moet vrijhouden? Bekijk de agenda en meld je direct aan.

Over Duurzaam GWW
Begin 2017 is de Green Deal Duurzaam GWW ondertekend door opdrachtgevers, opdrachtnemers, kennisinstellingen, toeleveranciers en adviesbureaus, in totaal ruim 60 partijen uit de sector. Het is een unieke samenwerking en samen werken zij aan het naar een hoger plan tillen van duurzaamheid in de sector. Op dit moment zitten ze in de transitiefase van Duurzaam GWW 2030, maar ook nu staat het thema duurzaamheid in de GWW hoog op hun agenda. In mei 2021 zijn daarom drie no-regret projecten vastgesteld, waarvan de Roadshow MKI/DuboCalc er een is. Lees meer over no-regretprojecten van Duurzaam GWW.