Circulair staal toepassen; Hoe doe je het en wat levert het je op?

Om dit te stimuleren, ontwikkelde Duurzaam GWW in samenwerking met Van Heteren, Rijkswaterstaat (RWS), Adviesbureau Heurter de Toetsmethodiek Circulair Staal (TCS). De tool biedt een heldere structuur om circulair staal effectief en veilig toe te passen. Daarnaast helpt de methode overheden en aannemers om duurzame keuzes te maken.

Maar wat zijn nu precies de voordelen van het inzetten van circulair staal? En tegen welke uitdagingen kun je als gemeente of provincie aanlopen in de toepassing ervan binnen projecten? En waar moet je precies beginnen als je als gemeente of provincie met circulaire staaltoepassingen aan de slag wilt gaan? 

Waarom Circulair Staal? 

Circulair staal – oftewel hergebruikt staal – helpt om waardevolle grondstoffen te behouden en de ecologische voetafdruk van projecten te verlagen. In vergelijking met het gebruik van ‘virgin’ staal, draagt circulair staal bij aan: 

• Afname van CO₂-uitstoot: Doordat er minder staal geproduceerd hoeft te worden, dalen de emissies die normaliter met productie en transport gepaard gaan. 

• Efficiënter gebruik van grondstoffen: Circulair staal geeft materialen een tweede leven, waardoor de behoefte aan nieuwe grondstoffen daalt. 

• Reductie van afval: In plaats van staal af te voeren of te 'downgraden', kan het 'geupcycled' worden, zodat het opnieuw bruikbaar is in diverse infrastructuurtoepassingen. 

De Toetsmethode Circulair Staal biedt overheden en aannemers een structuur om circulair staal verantwoord en effectief toe te passen. De methode: 

• Evalueert de geschiktheid van hergebruikt staal in termen van belasting, afname door corrosie en restlevensduur. 

• Biedt inzicht in milieuwinst die wordt behaald door circulaire oplossingen in vergelijking met nieuwe materialen. 

• Helpt bij kostenbeheer door materialen te hergebruiken en zo nieuwe grondstofkosten te vermijden. 

Uitdagingen bij het gebruik van circulair staal 

Hoewel circulair staal veel voordelen biedt, zijn er ook enkele uitdagingen: 

• Technische en veiligheidsbeperkingen: Niet alle staalsoorten of profielen voldoen aan de noodzakelijke belastings- of corrosienormen. In het brugproject kon circulair staal voor de liggers bijvoorbeeld niet toegepast worden vanwege de hoge belastingseisen. 

• Kwaliteit en beschikbaarheid: Het aanbod van circulair staal in specifieke profielen en kwaliteiten kan beperkt zijn. Dit kan betekenen dat niet elk onderdeel direct te vervangen is door circulaire materialen. 

• Kosten en logistiek: Soms vraagt het vinden en keuren van geschikt circulair staal om extra inspanningen. Certificering en kwaliteitskeuringen kunnen nodig zijn om te garanderen dat het materiaal veilig is en voldoet aan de eisen van het project. 

Hoe start je als gemeente of provincie met de toepassing van circulair staal? 

Voor overheden die overwegen om circulair staal in te zetten, volgen hieronder enkele stappen voor een succesvolle start: 

1. Bepaal de projectdoelen: Stel vast welke ambities en doelen er zijn op het gebied van duurzaamheid. Dit kan bijvoorbeeld een reductie in grondstofgebruik zijn of het realiseren van CO₂-neutraliteit. 

1. Identificeer geschikte projectonderdelen: Analyseer de projectonderdelen die mogelijk circulair uitgevoerd kunnen worden, zoals funderingen, liggers, of verankeringen. Hierbij kan de Toetsmethode Circulair Staal een belangrijke rol spelen om de geschiktheid van hergebruikte materialen te evalueren. 

1. Betrek ketenpartners en deskundigen: Samenwerking met aannemers, leveranciers, en staalexperts is cruciaal om circulair staal te selecteren en te beoordelen. Certificeringen en testresultaten helpen om de kwaliteit en veiligheid van de materialen te waarborgen. 

1. Monitor en evalueer: Gebruik elk project om kennis op te bouwen over circulair staal. Monitor de resultaten en deel bevindingen binnen het team en met andere overheden. Deze ervaring helpt om circulaire principes in toekomstige projecten nog efficiënter toe te passen. 

Conclusie 

Circulair staal biedt gemeenten en provincies een waardevolle kans om de milieu-impact van infrastructuurprojecten te beperken. Door gebruik te maken van de Toetsmethode Circulair Staal kunnen overheden verantwoorde keuzes maken bij het inzetten van circulaire materialen. Deze methode heeft zijn waarde bewezen in projecten zoals de verankering van rivierhout Tegelijkertijd zijn er ook praktische uitdagingen die het belangrijk maken om goed voorbereid te starten en waar mogelijk te leren van eerdere projecten. Het inzetten van circulair staal biedt niet alleen ecologische voordelen, maar draagt ook bij aan een duurzame toekomst voor de Nederlandse infrastructuur. 

 Meer weten over het gebruik van circulair staal in uw project, of het gebruik van de toetsmethode? Neem dan contact op met kenniswerker Rob Luiten (Rob.luiten@crow.nl) of Bart Boksebeld (B.Boksebeld@vanheteren.com)