Belangrijke updates voor Dashboard Monitoring
Verbeterde visualisaties, een scheiding tussen projecten en totaal areaal én een bredere kijk op biodiversiteit; het nieuwe dashboard voor het monitoren van de aanpak Duurzaam GWW is nu al op meerdere onderdelen aangepast. Ja, dat is een vlotte update. Maar die snelheid zegt vooral iets over het belang van deze tool, vertelt adviseur Neeltje de Hoop van Firm of the Future. Het bureau uit Oosterbeek ontwikkelde dit dashboard samen met Arcadis.
Versie 1.0 zag afgelopen januari het licht en koud vier maanden later kunnen we al over versie 2.0 beschikken. Er is dan ook in korte tijd een hoop werk verzet, vertelt De Hoop. ‘Het dashboard is in opdracht van CROW ontwikkeld en komt voort uit het Manifest DGWW 2030. De tool staat in hetzelfde rijtje als het Ambitieweb, de Omgevingswijzer en de rekenhulp DuboCalc. Het dashboard is een nieuwe link op weg naar het verduurzamen van GWW-projecten.’
Bekijk versie 2.0 en bijbehorende handleiding
Het dashboard houdt bij wat het effect is van alle duurzame maatregelen en investeringen op gebied van GWW binnen een organisatie. Het sluit zoveel mogelijk aan bij bestaande dashboards en vormen van monitoring, vertelt De Hoop. Juist om organisaties snel en makkelijk te laten aanhaken. Bij deze ontwikkeling zijn gemeenten, provincies, waterschappen en het ministerie betrokken. Vanuit het idee om tot één dashboard te komen voor de hele sector, vertelt De Hoop. ‘Ook marktpartijen willen graag een bijdrage leveren. Hun inzet is dat er een uniforme werkwijze komt voor de uitvraag van data. Zodat het ook voor hen makkelijker wordt om die aan te leveren.’
Zes KPI’s
In de eerste versie van het dashboard zijn zes KPI’s benoemd voor het monitoren van een organisatie. Te weten: CO2-equivalenten, stikstof, MKI, circulariteit, energie en biodiversiteit. ‘Op basis van deze zes kun je vrij snel en eenvoudig een beeld krijgen van je areaal. Het is gemaakt in Excel en opgezet als een groeimodel; bedoeld om snel te ontwikkelen als nieuwe inzichten zich opdoen.’
Het model is door koplopersgroepen vanuit verschillende overheden getest. Nadat de eerste versie in januari online kwam, zijn meerdere organisaties ermee aan de slag gegaan. Op basis van alle feedback is versie 2.0 gemaakt, vertelt De Hoop.
De belangrijkste update is het onderscheid tussen project en areaal. ‘We hebben nu vanuit één model twee visualisaties. Eentje voor de projecten en eentje voor het hele areaal. De impact van keuzes is op meerdere niveaus – denk aan verhardingen, kunstwerken, etc. - te volgen. Aan de hand van visualisaties zie je: wat heb ik verwijderd, wat heb ik aangelegd en hoe verhoudt zich dat?’
Controle op formules
Naast die aanpassing is er ook een grote controle uitgevoerd op alle formules en achterliggende structuren, vertelt De Hoop. ‘Die zijn verder vereenvoudigd. Hier en daar hebben we schoonheidsfoutjes eruit gehaald; van een verschrijving tot een module die niet lekker doorrekende.’
Ook de invoerbladen voor biodiversiteit en energie zijn aangepast. ‘Bij biodiversiteit is de KPI nog steeds kwalitatief, maar in de eerste versie gingen we alleen uit van de score op basis van de Ambitiewebsessie. In de nieuwe versie zeggen we: alle methodes die je gebruikt op gebied van biodiversiteit mag je meenemen en tellen dus mee in het model.’
Maar ook de standaard objectenlijst in het model is uitgebreid. ‘Er zaten zo’n 70 objecten in – van bruggen tot geluidschermen. Nu zitten we op ruim 110. Dus er is meer keuze om een areaal goed in beeld te brengen.’
Jaarlijkse update
Er zal sowieso jaarlijks een update komen vanuit CROW, vertelt De Hoop. ‘Op gebied van duurzaamheid is nog veel in ontwikkeling. Rekenregels veranderen, factoren wijzigen; denk aan nieuwe emissiefactoren, bijvoorbeeld. Maar ook de standaard objectenlijst zal jaarlijks een herziening krijgen.’
Belangstellende organisaties kunnen het dashboardpakket zelf downloaden vanaf de website van duurzaamgww.nl. In het pakket zit een handleiding, het Excel-model, de objectenlijst, een bestand om het DuboCalc-model in de eigen bibliotheek te importeren én een bestand om visualisaties te maken.
Ondersteuning vanuit CROW
Tevens biedt CROW via de website een menukaart met ondersteuningspakketten. De Hoop: ‘Je kunt starten door het invoeren van één project, als een soort vingeroefening. Daar is hulp bij beschikbaar. Maar het is ook mogelijk om het hele areaal in kaart te brengen en tevens alle projecten van een jaar. Daar kan je volledige hulp bij krijgen.’
Daarnaast start CROW vanaf najaar 2023 met een eendaagse cursus om te leren werken met het dashboard. ‘Het is vooral belangrijk om nu al in te stappen; hoe eerder je inzage hebt, hoe groter de kans dat je doelstellingen gaat halen. Want eerlijk is eerlijk: 2030 nadert snel.’