Klimaatadaptatie binnen de GWW-sector; hoe werkt dat precies?

Klimaatverandering is een wereldwijd fenomeen dat ingrijpende gevolgen heeft voor onze leefomgeving. Een van de sectoren die significant beïnvloed wordt door deze veranderingen is de Grond-, Weg- en Waterbouw (GWW) sector. Klimaatadaptatie binnen deze sector is cruciaal om de infrastructuur robuust en veerkrachtig te maken tegen de toenemende frequentie en intensiteit van extreme weersomstandigheden. Maar wat houdt klimaatadaptatie precies in en hoe wordt dit binnen de GWW-sector toegepast? 

Wat is Klimaatadaptatie? 

Klimaatadaptatie verwijst naar de aanpassingen in natuurlijke of menselijke systemen als reactie op daadwerkelijke of verwachte klimaatveranderingen. Het doel is om de schadelijke effecten van klimaatverandering te verminderen en de voordelen ervan te benutten. In de praktijk betekent dit dat infrastructuren, gebouwen, landbouw en stedelijke gebieden zo ontworpen en beheerd worden dat ze bestand zijn tegen veranderingen zoals stijgende zeespiegels, hevige regenval, hittegolven en droogteperiodes. 

Klimaatadaptatie in de GWW-sector 

Binnen de GWW-sector vertaalt klimaatadaptatie zich in verschillende strategieën en maatregelen om infrastructuurprojecten duurzaam en weerbaar te maken. Dit omvat het ontwerpen en bouwen van wegen, bruggen, dijken, rioleringen en andere infrastructuur met het oog op toekomstige klimaatveranderingen. 

Meer informatie over klimaatadaptatie vind je hier

Voorbeelden van Klimaatadaptatie in de GWW-sector 

Waterbeheer en Overstromingsbescherming 

• Versterking van Dijken: In Nederland worden de dijken versterkt en verhoogd om ze bestand te maken tegen hogere waterstanden en zwaardere stormen. Dit is essentieel om laaggelegen gebieden te beschermen tegen overstromingen. Deze video laat zien hoe CROW dit in de praktijk toepast. 

• Waterpleinen en Wadi’s: In stedelijke gebieden worden waterpleinen en wadi’s aangelegd. Deze voorzieningen zorgen voor tijdelijke opvang van regenwater, waardoor overbelasting van het rioolsysteem en overstromingen voorkomen worden.  

Aanpassing van wegen en bruggen 

• Hittebestendige Wegen: Hittegolven kunnen het asfalt van wegen beschadigen. Daarom worden nieuwe soorten asfalt ontwikkeld die beter bestand zijn tegen hoge temperaturen.  

• Verhoogde Bruggen: Bruggen worden verhoogd om te anticiperen op stijgende rivierwaterstanden. Dit voorkomt dat ze bij hoogwater onbruikbaar worden. 

Groene Infrastructuur 

• 3-30-300 regel: Bomen zijn niet alleen mooi en goed voor onze gezondheid, maar ze helpen ons om beter voorbereid te zijn op het veranderende klimaat. Ze dragen bij aan het verminderen van hittestress en wateroverlast. En bomen zijn goed voor de biodiversiteit, denk aan vogels, bijen en vlinders. Met de 3-30-300 regel kan geïnventariseerd worden of een wijk groen genoeg is. De stad Arnhem past deze regel al op grote schaal toe. Klik hier voor meer informatie.

• Stadsparken en Groenzones: Door meer groen in steden aan te leggen, kan overtollig regenwater beter worden afgevoerd en wordt de stad koeler gehouden tijdens hittegolven. Een bekend voorbeeld hiervan is de aanleg van de multifunctionele parkeerplaats Ecopark.

Flexibele en Modulaire Ontwerpen 

• Aanpasbare Infrastructuur: Wegen en bruggen worden zo ontworpen dat ze eenvoudig kunnen worden aangepast of uitgebreid als de klimaatomstandigheden veranderen. Dit betekent dat er rekening wordt gehouden met toekomstige aanpassingen tijdens de ontwerpfase. 

Meer informatie over klimaatadaptief bouwen en onderhouden vind je hier. 

Klimaatadaptatie en CROW 

CROW speelt een cruciale rol bij het bevorderen van klimaatadaptatie in de Grond-, Weg- en Waterbouw (GWW) sector. CROW biedt richtlijnen, kennis en instrumenten aan professionals om infrastructuurprojecten duurzaam en veerkrachtig te maken tegen de gevolgen van klimaatverandering. Via publicaties en kennisplatforms deelt CROW best practices en innovatieve oplossingen op het gebied van waterbeheer, hittebestendige materialen, en groene infrastructuur. Hun doel is om overheden, aannemers en ingenieurs te ondersteunen bij het integreren van klimaatadaptieve maatregelen in de ontwerp- en uitvoeringsfasen van projecten, waardoor een veiligere en duurzamere leefomgeving wordt gecreëerd. 

Vragen over de toepassing van onze richtlijnen in relatie tot Klimaatadaptatie? Neem dan contact op met onze specialist Lauren van der Meer. 

De aanpak DGWW 

De aanpak DGWW richt zich op de integratie van duurzame oplossingen binnen de GWW-sector, waaronder de implementatie van klimaatadaptatie binnen projecten. Concreet komt klimaatadaptatie terug in het Ambitieweb waar het een van de 11 thema's is. Via het netwerken verbinden we verschillende stakeholders om kennis te delen en de implementatie van groene infrastructuur, zoals waterdoorlatende bestrating en hittebestendige wegen, te bevorderen. 

Conclusie 

Klimaatadaptatie is essentieel voor de toekomstbestendigheid van onze infrastructuur. Binnen de GWW-sector betekent dit dat er proactieve maatregelen worden genomen om wegen, bruggen, dijken en andere infrastructuren veerkrachtig te maken tegen de gevolgen van klimaatverandering. Door te investeren in adaptieve maatregelen en samen te werken met verschillende stakeholders, kunnen we ervoor zorgen dat onze infrastructuur bestand is tegen de uitdagingen van een veranderend klimaat, en daarmee de veiligheid en het welzijn van onze gemeenschappen waarborgen. 

Webinarreeks klimaatadaptie 

Marco van Burgsteden van CROW gaat in op de verschillende aanpakken op het gebied van de klimaatadaptatie door de jaren heen, en de opgave voor CROW om de beschikbare kennis zo veel als mogelijk te laten landen in bestaande CROW-kennisproducten, zoals het Handboek Wegontwerp en de nieuwe ASVV. Deze werken worden in fases opgepakt. 

* Aflevering 1 : Introductie webinarreeks door Marco van Burgsteden

* Aflevering 2 : De Gelderse Klimaataffectatlas door Peter van Riswijk

* Aflevering 3 : Handelingsperspectief van provinciale wegbeheerders door Lennart Berendsen van Overijssel

* Aflevering 4 : Stresstest en klimaateffectatlas door Arjen Koekoek van Climate Adaptation Services

* Aflevering 5 : Organisatie en strategie door Suzanne Oostra en Iris Bögels van Noord-Brabant

* Aflevering 6 : Infographic financiering klimaatadaptatie door Frank Mathissen van RVO

* Aflevering 7 : Gedeelde ervaringen webinar 2 over beleid en strategie door Marco van Burgsteden

* Aflevering 8 : Klimaatbestendige Netwerken door Angela Vlaar van Rijkswaterstaat

* Aflevering 9 : Drents Ambitieweb Gerrit Jansen van de provincie Drenthe

* Aflevering 10 : Opgavengericht werken door Jeroen Bruinenberg van Planterra

* Aflevering 11 : PRIOR methodiek door Marco Hommel van Planterra

* Aflevering 12 : Extra ambities, geld, versnellings- en vertragingsdilemma’s Jeroen Bruinenberg van Planterra

* Aflevering 13: Principe Line of Sight door Simon Buwalda en Lauren van der Meer (CROW)

* Aflevering 14: Line of Sight van de provincie Gelderland door Niels Reyngoud

* Aflevering 15: Evalueren en bijsturen: Dashboard assetkernwaarden van de provincie Gelderland door Niels Reyngoud

Vragen over de toepassing van onze richtlijnen in relatie tot Klimaatadaptatie? Neem dan contact op met onze specialist Lauren van der Meer.